Mieszko I
  • w Lubinie czy w Lubiniu?
    30.10.2007
    30.10.2007
    Witam serdecznie. Gdy osoba mieszka w mieście Lubin (koło Polkowic), mówimy, że mieszka w Lubinie czy w Lubiniu? Słownik podaje pierwszą wersję, jednak wydaje mi się, że druga jest również prawidłowa.
    Z góry dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam.
  • czasownik czy wykrzyknik?
    10.09.2009
    10.09.2009
    Czy słowo proszę na wywieszce „Proszę zamykać drzwi” można zakwalifikować nie jako czasownik, a jako wykrzyknik? Forma osobowa czasownika oznaczałaby, że jest to zdanie z podmiotem domyślnym ja, wykrzyknik – że równoważnik zdania. Sytuacja bardziej pasuje do równoważnika. Trudno wyobrazić sobie tego ja, wszak nadawcą takiej treści może być np. urząd albo zespół, czyli podmioty, które nigdy nie mówią o sobie w I os. l.poj.
  • kilo
    9.05.2005
    9.05.2005
    Chciałbym zapytać, czy forma kilo (1000) w znaczeniu 1 kilo lat temu jest poprawna. Czy mogę na przykład napisać: „Mieszko I ochrzcił się ponad 1 kilo lat temu”?
  • Kto jest wyszkowianinem?
    24.02.2009
    24.02.2009
    Chciałabym wiedzieć, o kim możemy powiedzieć, że jest wyszkowianinem? O tym, kto się tu urodził, o tym, kto tu mieszka, czy też może o tym, kto stąd pochodzi i czuje się związany z miastem?
    Pozdrawiam serdecznie – Elzbieta Szczuka
  • Mieszkanka Rozdrażewka
    9.05.2017
    9.05.2017
    Mój przyjaciel mieszka w miejscowości Rozdrażewek nieopodal Rozdrażewa, Jak nazwać jego żonę – Rozdrażewianka, jeśli mieszkałaby w Rozdrażewie, no ale skoro mieszka w Rozdrażewku, to jego żona to Rozdrażew…..?
  • na Bornholm czy na Bornholmie?
    14.02.2003
    14.02.2003
    Szanowni Państwo,
    która forma jest prawidłowa? może obie?
    1) Polska turystyka przyjazdowa NA BORNHOLMIE.
    2) Polska turystyka przyjazdowa NA BORNHOLM.
    Pozdrawiam,
    Zbyszek Rogalski
  • Na krzywy ryj

    26.12.2020
    26.12.2020

    Szanowni Państwo!

    Co to znaczy na krzywy ryj? I skąd się to wzięło? Wydaje się, że chodzi o picie alkoholu bez zapłaty, dołączenie do towarzystwa i picie na ich konto, ale w takim razie jak rozumieć tytuł książki : Rejs na krzywy ryj (biograficzna o Himilsbachu)?


    Z poważaniem - Dociekliwy

  • Odmiana imienia niedźwiedzicy

    22.05.2016
    22.05.2016

    Szanowni Państwo,

    w poznańskim zoo mieszka mały niedźwiadek, któremu nadano imię Cisna. W uzusie pojawiła się odmiana przymiotnikowa imienia małej niedźwiedzicy, np. Nie odwiedziliśmy my dziś Cisnej. Czy model odmiany przymiotnikowej może być uznany za akceptowalny dla prasy lub języka mówionego? Moim zdaniem – szczególnie w tym pierwszym przypadku – nie. Zwolennicy odwiedzania Cisnej, nie Cisny, argumentują jednak, że imię to pochodzi od nazwy miejscowości.


    Z wyrazami szacunku

    Czytelniczka

  • odmiana nazw ulic – ciąg dalszy
    18.07.2003
    18.07.2003
    Szanowni Państwo!
    Piszę w nawiązaniu do listu, który opublikowano ostatnio w Poradni. Oto jej treść wraz z odpowiedzią:
    Pytanie: Odmiana nazw ulic: Jest w Warszawie ul. Zgoda. Jak ją odmienić, może w ogóle się nie odmienia? Mieszkam na Zgoda 5 czy na Zgody 5? Dziękuję za pomoc.
    Odpowiedź: Jest więcej ulic o formie rzeczownika w mianowniku, np. Trakt Lubelski. Powiedziałbym, że ktoś mieszka na Trakcie Lubelskim albo przy Trakcie Lubelskim (druga forma brzmi bardziej oficjalnie), podobnie na (przy) Zgody 5 albo na (przy) ulicy Zgoda 5. Sformułowanie „Mieszkam na Zgoda 5” brzmi bardzo niezręcznie.

    Natomiast moim zdaniem poprawne jest sformułowanie: „Mieszkam przy/na ul. Zgoda 5” (jak w odpowiedzi) albo (uwaga!) „Mieszkam na Zgodzie 5” (czyli z miejscownikiem), a nie „(…) na Zgody 5” (czyli z dopełniaczem). Forma Zgody 5 byłaby poprawna, gdyby ulica nosiła nazwę na przykład jakiegoś wyimaginowanego Antoniego Zgody. Proszę powiedzieć, czy moje rozumowanie (i wyczucie językowe) jest prawidłowe.
    Przy okazji zadam pytanie również dotyczące nazwy warszawskiej ulicy. Chodzi mi o ulicę Freta na Nowym Mieście. Jak się powinno mówić: sklep przy/na Freta czy może sklep przy/na Frecie?
  • O wyrażeniu mała ojczyzna
    9.11.2018
    9.11.2018
    Bardzo popularnym terminem stała się w ostatnich dekadach MAŁA OJCZYZNA
    Jak powinno się pisać:
    – mała ojczyzna
    – „mała ojczyzna”
    – Mała Ojczyzna
    – „Mała Ojczyzna”
    a może
    – mała Ojczyzna
    ?
    Wszystkie wersje są w poważnej literaturze humanistycznej obecne.

    Dajmy na to, że chodzi o zdania:

    To była moja MAŁA OJCZYZNA
    Regionaliści to miłośnicy MAŁYCH OJCZYZN
    Każdy ma swoją MAŁĄ OJCZYZNĘ

    Pozdrawiam,
    Damian Kasprzyk
    Łódź
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego